Redacteur geestelijk leven van de Leeuwarder Courant

.

zaterdag 29 november 2008

Martelaren


Zat je op een protestantse school dan hoorde je er niets over - wel over de glorieuze inname door de watergeuzen van Den Briel op 1 april 1572. Maar op een katholieke school werd het je in felle kleuren geschilderd: de geschiedenis van de Martelaren van Gorcum.
Vorig jaar nog verscheen voor katholieke kinderen een stripboek over deze zwarte bladzijde uit de vaderlandse geschiedenis, ‘De tijdelijke dood’, uitgegeven door het bisdom Rotterdam. En morgenavond staan ze centraal in het tv-programma ‘Nederland in 12 moorden’.

Voor degenen die niet op een katholieke school zaten: drie maanden na de inname van Den Briel werden door diezelfde geuzen zeventien geestelijken en twee lekenbroeders vernederd, gefolterd en uiteindelijk opgehangen of verbrand - de meesten stierven in Gorcum.
De negentien bleven befaamd, omdat hun verhaal snel werd vastgelegd en bezongen door Rutger en Willem van Est, neven van martelaar Claes Pieck. Willem maakte een strijdlied van maar liefst 33 coupletten op, nota bene, de wijs van het Wilhelmus.

De martelaren groeiden uit tot wonderdoende helden. In 1675 werden ze zalig- en in 1867 heiligverklaard. De Nederlandse bisschoppen waren daar niet echt blij mee. Er leefden in die tijd nogal wat antipaapse gevoelens en zij vreesden voor olie op het vuur.
Dat viel alleszins mee. Er ontstond een Nationale Bedevaart naar het Heiligdom van de Martelaren van Gorcum in Brielle, die nog altijd in ere wordt gehouden. Sterker nog, de laatste jaren is er zelfs sprake van een toename van het aantal deelnemers.

‘Nederland in 12 moorden’, zondag, Ned.2, 19.15-19.40 uur