Redacteur geestelijk leven van de Leeuwarder Courant

.

maandag 3 november 2008

Joseph en Patty

Schrijven over ‘Geestelijk Leven’ voor een breder publiek betekent ook je voortdurend afvragen: wat mag je als bekend veronderstellen? Niet veel, is de ervaring. Maar hoe weinig dat is, is iets wat je geregeld toch weer pijnlijk kan treffen.
Spiritualiteit is in. Zaterdag is weer de Maand van de Spiritualiteit van start gegaan, waarbij boeken over de zin van het leven veel aandacht krijgen. Al jaren zijn immers boeken over zingeving in de boekhandel de best verkopende non-fictie categorie.
Tegelijkertijd verdampt de feitelijk kennis, ook onder kerkmensen. Zo haalden ook leden van stevig gereformeerde gezinnen vorige week ternauwernood een voldoende bij de Nationale Bijbeltest van de EO, NCRV en het Nederlands Bijbelgenootschap (NBG).
Velen spreken de ‘tale Kanaäns’ niet meer, hebben bijvoorbeeld vaak geen idee welke uitdrukkingen uit de bijbel afkomstig zijn, ook al is de Nieuwe Bijbelvertaling een paar jaar geleden als cultuurbijbel in de markt gezet en om die reden grif gekocht.
Opmerkingen als ‘ik heb met je kalf geploegd’, ‘de filistijnen over u!’ of ‘Vanwaar, Gehazi?’ werden vroeger in kerkelijke kring onmiddellijk begrepen, maar ook daarbinnen zijn het inmiddels termen uit een obscure gettotaal aan het worden.

Van eind augustus tot ruim een week geleden zond de Avro een van de Idols-kloons uit: ‘Op zoek naar Joseph’. Het ging erom wie de hoofdrol zou krijgen in de Nederlandse editie van de musical ‘Joseph and the Amazing Technicolor Dreamcoat’ van Andrew Lloyd Webber, de man ook achter ‘Jesus Christ Superstar’, ‘Evita’ enz, enz.
Op de programmasite van de Avro is het verhaal van ‘Joseph’ te lezen: de geliefde zoon van vader Jacob wordt door zijn broers als slaaf verkocht, jaloers als ze zijn op onder meer de fraaie mantel die vader aan hun broertje gaf en geïrriteerd over het feit dat de blaag dromen droomt dat hij over de rest zal heersen. Hij belandt in Egypte, waar hij uiteindelijk de machtigste persoon na de farao wordt, het volk redt van de hongersnood, net als zijn familie.
Het is een prachtig verhaal, maar nergens valt op de Avro-site te lezen dat het om een oudtestamentisch epos gaat (voor wie het weten wil: het is in het eerste bijbelboek Genesis vanaf hoofdstuk 37 te lezen). Alsof het verhaal uit de ongetwijfeld creatieve geest van Lloyd Webber is ontsproten.
De verwijzing naar de bijbel is bewust achterwege gebleven, vertelde Laura Bosch van het productiebedrijf Stage Entertainment tegen het Nederlands Dagblad, om ,,geen mensen voor het hoofd te stoten’’.
Het NBG nam daar terecht geen genoegen mee en riep in samenwerking met de Ikon de website WieisJozef.nl in het leven. Daar wordt uitgelegd om Wie het werkelijk draait: God die mensen die rotsvast op hem vertrouwen, wil gebruiken.

U zult het niet gezien hebben, maar het onvolprezen SBS Shownieuws vond die actie van het bijbelgenootschap wel zo belachelijk dat presentatoren Patty Brard en Viktor Brand daar rond de finale van de Avro-show aandacht aan besteedden. ,,Christenen zijn woest’’ omdat de bijbelse context ontbreekt, was hun conclusie.
Brard schamperde: ,,Wat verwachten ze dan, dat Maria en de engelen in het Avro-programma tevoorschijn zullen komen?’’ Oftewel: iedereen weet toch dat ‘Joseph’ de vader van Jezus is, daar hebben we echt niet de toelichting van zo’n eng christelijk clubje voor nodig.
Nu is Patty niet de maat der dingen. Maar blijkbaar heeft ook niemand op de redactie bij SBS het licht gezien en haar bijgepraat. Goed dat er nog kranten zijn die aandacht besteden aan ‘Geestelijk Leven’ - en niet te veel bekend veronderstellen.