Apocrief

De Makkabeeën trekken ten strijde.

Illustratie van Gustave Doré

Een mooi woord uit de ‘Tale Kanaäns’: apocrief. Iemand kan het in een gesprek laten vallen in een zinnetje als: ,,Dat is apocrief.’’ Dient verstaan te worden als: dat is een onwaar verhaal, dat klopt niet.
Apocrief is van oorsprong de term waarmee boeken worden aangeduid die hier en daar wel in de bijbel worden opgenomen, maar lang niet door alle kerken als goddelijk geïnspireerd worden gezien. Die vallen buiten de canon, nog zo’n woord, van de bijbel. Apocriefe boeken worden ook wel deuterocanoniek genoemd: boeken die in tweede instantie werden toegevoegd.

De paar jaar geleden verschenen Nieuwe Bijbelvertaling was oecumenisch van opzet, dus daarom is er een versie met de 66 algemeen als goddelijk erkende boeken en eentje met daarin bovendien de deuterocanonieke boeken. Ik heb de laatste editie, omdat die extra bijbelboeken beslist het lezen waard zijn. Zo staan Makkabeeën 1 en 2 erin, zeer lezenswaardige verhalen over de vrijheidsstrijd van de joden tussen het Oude en Nieuwe Testament in. Die strijd begon onder leiding van de Makkabeeën, wat zoveel als de hameraars betekent. Flinke mannetjesputters dus.
In de protestantse traditie worden de apocriefe boeken niet in de kerk gelezen, omdat ze niet gerekend worden tot het goddelijke Woord. In de katholieke traditie horen ze er wel bij. De commissie van de Raad van Kerken die het veel gebruikte Oecumenisch Leesrooster samenstelde, zat daarom wat met die deutrocanonieke boeken in de maag. Maar ze hebben de knoop doorgehakt en er zal vanaf het nieuwe jaar geregeld uit de apocriefe boeken gelezen worden.

Deze keuze van de commissie van de Raad van Kerken zet nog eens een vette streek onder de scheiding der geesten in kerkelijk Nederland. Veel rechtzinnige kerken, gereformeerd of evangelisch, zijn geen lid van de Raad. Ze hebben moeite met de oecumene (kerkelijke eenheid) die daar wordt nagestreefd. Die gaat in hun ogen ten koste van de goddelijke Waarheid. Dat nu ook apocriefe boeken op het leesrooster staan, zal hen er nog meer van overtuigen dat ze zich verre moeten houden van de oecumene.