Dominee ? Jansen

We hebben al jaren in de Leeuwarder Courant de gewoonte om bij iedereen de voornaam af te drukken en uiterst spaarzaam te zijn met titulatuur. Als we het hebben over ‘koningin Beatrix’ dan is het niet ‘prof. dr. mr. J.C. de Vries’, maar gewoon ‘Jan de Vries’. Gelijke monniken, gelijke kappen.
Daarmee hebben we het onszelf niet makkelijk gemaakt. Van veel mensen in ons eigen verspreidingsgebied weten we vaak wel de voornamen, maar natuurlijk niet van al degenen die in allerlei nieuwsberichten van onder meer het ANP opduiken. Ook wat dat betreft is internet een geweldige uitvinding. Een stagiaire vroeg laatst: hoe hebben jullie het eigenlijk altijd gered zonder internet? Ja, goede vraag.

Maar als het om voornamen gaat, red je het als redacteur geestelijk leven ook niet altijd met internet. Er zijn dominees die nooit hun voornaam willen vertellen, zelfs verontwaardigd zijn als we er naar vragen. Ze doen alsof het een staatsgeheim betreft. En dat is het vaak ook. Het gaat altijd om ‘zware’ predikanten. De algemene regel is: hoe zwarter het pak, hoe lastiger het is om een voornaam te bemachtigen.
Ik begrijp wel wat er achter zit. Het gaat om de status van het ambt. Ze zijn geen timmerman of bakker, maar Verbi Divini Minister: dienaar van het Goddelijke Woord. Niet de persoon, maar het ambt verdient achting. Vergelijk het maar met de president van Amerika. Als je series als ‘The west wing’ moet geloven, dan wordt ook door mensen die ooit gewoon Barack mochten zeggen, nu op de werkvloer consequent ‘mister president’ gezegd.

Het gaat dus om het ambt, niet de persoon. Vandaar dat een predikant bijvoorbeeld vaak nog wordt gegroet met ‘Dag dominee’. En daar is niks mis mee. Maar verandert dit wanneer zo nu en dan de voornaam van een predikant voorbijkomt? Is de voornamencultuur, zoals wel wordt aangevoerd, echt bedreigend voor respect en eerbied? Iedereen weet ook hoe de koningin van voren heet, maar dat is toch geen beletsel om haar bij een mogelijk ontmoeting de juiste eer te geven?
Ik heb geleerd om dit soort dingen niet meer aan te voeren als een dominee weigert zijn voornaam te noemen. Het helpt niet. Het maakt de uitdaging om dan toch de roepnaam boven water te krijgen overigens alleen maar groter. Meestal weten we die toch te melden, soms met de niet geringe boosheid van de betrokken predikant tot gevolg. De gemiddelde krantenlezer leest over die naam heen, maar in de eigen kerkelijke gemeente is het vaak groot nieuws.