In de kerk kunnen lijstjes ook heel leuk zijn: de Top 10 van meest gezongen gezangen. Of: de meest voorkomende kerknamen. Daarover heeft het Reformatorisch Dagblad deze week geschreven. Het RD heeft in de eigen orthodox-protestantse kring de kerknamen geïnventariseerd en kwam met een Top 5.
Voor de goede orde: de aanduiding ‘dorpskerk’ is in dit overzichtje niet meegerekend. Die had anders met stip op 1 gestaan. Op 1 staat nu Rehoboth. Daarna volgen Eben-Haëzer, Bethel, Maranatha en Hoeksteen. Het zijn namen die je ook op minder ‘zware’ kerken kunt aantreffen, en ook op scholen, instellingen en vergaderlokaaltjes. Ook in het buitenland.
De resultaten van een klein, niet representatief onderzoekje van mij, bevestigden wat ik reeds vermoedde. Ook mensen die geregeld ter kerke gaan, hebben niet of nauwelijks een idee wat die namen eigenlijk betekenen. Daarom een kleine toelichting bij deze Top 5. Niet uitputtend, want dat zou bij in ieder geval een paar van de namen echt het geval kunnen zijn.
‘Rehoboth’ is de naam die Abrahams zoon Isaak (zoals de Nieuwe Bijbelvertaling hem noemt) aan een nieuw geslagen put gaf. Daarbij zei hij, aldus Genesis 26 vers 22 (nu in de Statenvertaling): Want nu heeft ons de HEERE ruimte gemaakt, en wij zijn toegenomen in dit land. De naam is dus toepasselijk voor een kerk: ‘Nu heeft de Heer ons ruimte gegeven.’
‘Eben-Haëzer’ is de naam die de profeet Samuël gaf aan een gedenksteen - ‘steen der hulp’ - op de plek waar de Filistijnen werden verslagen. I Samuël 7 vers 12 meldt: ,,Want’’, verklaarde hij, ,,tot hier toe heeft de Heer ons geholpen.’’ Die laatste woorden vormen de diepere betekenis van menig gevelsteen. Met de aantekening dus dat het ging om het verslaan van tegenstanders.
‘Bethel’ komt uit het mooie verhaal over Jakob (Genesis 28), die op de vlucht voor zijn broer (minder mooi) onderweg met zijn hoofd op een steen sliep en een droom kreeg waarin engelen op die plek naar beneden afdaalden. Toen Jakob wakker werd, wijdde hij de steen en noemde de plaats Bethel. Want: Dit is niets anders dan het huis van God, dit moet de poort van de hemel zijn!
‘Maranatha’ is een lastige. Het woord wordt vaak gebruikt in de betekenis van de proclamatie ‘Hij komt!’ ‘Hij’ is natuurlijk Jezus, die zal terugkeren. Anderen wijzen erop dat het een gebed is: ‘Onze Heer, kom!’ Het lastige is de plek waar Paulus het woord gebruikt: aan het einde van zijn eerste brief aan de Korintiërs. Het staat er zo: ‘Als iemand de Heer niet liefheeft - hij zij vervloekt! Maranata!’ Die inleidende woorden hoor je zelden als iemand een toelichting op de naam op de gevel geeft.
‘Hoeksteen’ betreft een uitspraak van Jezus over zichzelf, waarbij hij teruggreep op Psalm 118. De steen die de bouwlieden afkeurden, is door toedoen van God tot een hoeksteen geworden. En de hoeksteen was in Jezus’ dagen een essentiële sleutelsteen, die werd gebruikt om de hoek van een bouwwerk te verstevigen. Mooi beeld.
Posts
