Hernandez is een nieuwe vrijgemaakte, maar het gaat me om de andere ‘nieuwe’ vrijgemaakten. Degenen die zich hebben afgescheiden van de andere vrijgemaakten, omdat die de Waarheid verkwanselen. Omdat ze de ‘synodalen’ op het hellend vlak achterna gaan.
Op pagina 2 staat een stukje over het clubje ex-vrijgemaakten, die samen met de hersteld-vrijgemaakten deze website hebben opgezet. Het is een klein stukje, en eigenlijk alleen maar te volgen voor gevorderden in het gereformeerdendom.
De bewuste vrijgemaakten zullen zich geen ex-vrijgemaakt noemen. Zoals dat ‘hersteld’ ook alleen maar bedoeld is om misverstanden te vermijden. De nieuwe vrijgemaakten vinden, net als de andere vrijgemaakten, dat ze de enige juiste voortzetting zijn van de Gereformeerde Kerken.
Berichtgeving over die afgescheidenen raken bij mij een gevoelige snaar. Aan de ene kant irriteren ze me. Dit is nou precies wat ze bijvoorbeeld in de PKN bedoelen met het trauma van de ‘repeterende breuk’ als ze besluiten om een ketterse dominee niet aan te pakken.
Maar ik weet ook dat het me raakt, omdat ze een punt hebben. De Gereformeerde Kerken (vrijgemaakt) zíjn veranderd. Degenen die zich hebben losgemaakt van de rest, gaan min of meer in het oude spoor voort dat na de Vrijmaking van 1944 werd ingezet.
Er wordt onder de ‘gewone’ vrijgemaakten wel eens meesmuilend gedaan over die ‘nieuwe’ vrijgemaakten, maar daar is geen reden toe. De afgescheidenen houden de anderen een spiegel voor: ooit waren wij met z’n allen ook min of meer zo.
De vrijgemaakten zijn in razend tempo ingrijpend veranderd, ik schreef er hier al eens over. In dat verband wordt graag de term ‘voortschrijdend inzicht’ gebruikt, maar ik heb ernstige twijfels of daar wel sprake van is.
Neem het artikeltje dat vandaag in het ND boven dat over de ‘nieuwe’ vrijgemaakten staat: ‘Bind in bij de verdediging kinderdoop’. Het gaat over een artikel van predikant Jan-Willem Roosenbrand, dat ik gisteren met enige verbazing in De Reformatie las.
,,Het verdedigingen van de kinderdoop werkt niet meer in deze tijd’’, vat het ND zijn artikel samen. Veel ouders, zegt hij, voelen vervreemding bij de polemische toon die in het gereformeerde doopformulier richting andersdenkende christenen aangeslagen wordt.
Als je, nog niet zo lang geleden, die vervreemding als predikant of ouderling constateerde, was dat reden voor een stevig gesprek. De hele gereformeerde verbondsopvatting is immers op de kinderdoop gestoeld. En dat verbond wordt blijkbaar niet goed meer gezien.
Dit is een kleine illustratie - er vallen nog veel meer voorbeelden te geven - van het feit dat de huidige inzichten in mijn ogen niet zo zeer voortschrijdend zijn, maar veel meer illustreren dat er steeds minder kennis is van de eigen leer. En dat er van alles overboord gaat.
Het gevolg is dat steeds meer kerkleden zich niet thuis voelen in hun vrijgemaakte kerk. Ze zullen niet opstappen, maar voelen zich wel ontheemd. Dat geldt bijvoorbeeld voor mijn ouders, die sinds enige jaren kerken in een vrijgemaakte kerk in een vinex-wijk.
Laatst, zo vertelde mijn vader, moest in een ochtenddienst een nieuw lied geoefend worden. Dat duurde wat langer en dus besloot de dominee dat gezien de tijd het voorlezen van de Tien Geboden dit keer maar verviel. Lijkt me ook geen voortschrijdend inzicht.
Of die keer dat ze in diezelfde vinex-kerk het evangelische lied ‘Heer wees welkom’ zongen. Mijn ouders waren verbijsterd. ,,Wij nodigen God niet uit, Hij nodigt óns uit. Wat een hovaardij’’, foeterde mijn vader later. Zo’n lied voortschrijdend inzicht? Ammehoela!
Veel van wat verandert in de vrijgemaakte kerk gebeurt omdat ‘we’ dat mooi vinden. En omdat we de jongeren bij de kerk willen houden. En omdat er eigenlijk weinig tegen is. Is wellicht allemaal best, maar beweer niet dat het allemaal zo goed doordacht is.
Het hellend vlak van de ‘synodalen’ was altijd een schrikbeeld voor de vrijgemaakten en dat heeft tientallen jaren probaat gewerkt. Overigens, wees gerust, ik geloof niet dat de vrijgemaakten nu op het hellend vlak zitten - ze zijn in een vrije val terechtgekomen.
Posts
